Janusz Krzyżowski - Legendy Króla Asioki, Indie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Janusz Krzy¿owski
Legendy króla Asioki
Janusz Krzy¿owski
Legendy króla
Asioki
Indo-Polish Cultural Commitee
Indyjsko-Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Kultury
Opracowanie graficzne: Marek Jarosik
Projekt ok³adki: Marek Jarosik
Korekta: Danuta Wdowczyk
Spis treœci
£amanie komputerowe: Marek Jarosik
¯ycie i dzia³alnoœæ króla Asioki 7
Upagupta – nauczyciel Asioki 13
Walka Mary z Upagupt¹
17
Ciastko z b³ota 19
Asioka ma przyjœæ na œwiat 20
Gwa³townik Asioka 21
Copyright 2005: Janusz Krzy¿owski
Wydanie I 2005
Król Asioka zamierza otworzyæ karcer 22
Duchy i demony rozbudowuj¹ Pataliputrê 25
Cudzoziemcy zachwycaj¹ siê stolic¹ Asioki 26
Wszystkie prawa zastrze¿one. ¯adna czêœæ tej ksi¹¿ki nie mo¿e byæ
reprodukowana lub przenoszona w jakiejkolwiek formie na wszelkie noœniki
elektroniczne, mechaniczne lub inne stworzone teraz lub w przysz³oœci, w³¹czaj¹c
kserokopiowanie, nagrywanie i wszelkie inne systemy magazynowania i odzyskiwania
informacji, bez wczeœniejszej pisemnej zgody autora.
Król sprawiedliwy 28
Pañstwo Asioki – pañstwem prawa 30
Kolumna z ¿elaza 33
I str. ok³adki – kapitel kolumny Asioki z Sarnath
IV str. ok³adki – król Asioka – rzeŸba ze Sri Lanki
Król Asioka i osiem stup
35
Bindumatí 36
Królewski brat Witasioka
37
Poprzednie ¿ycie Witasioki 39
Nigrodha 41
Wydawca:
Indo-Polish Cultural Commitee
Indyjsko-Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Kultury
i
Subamarus
Asioka i Pindola Bharadwad¿a 42
D³ugowieczny Pindola 45
Asioka i m³odzi mnisi 46
Asioka i trzy niebiañskie drabiny
49
ISBN: 83-914731-5-5
¯ycie i dzia³alnoœæ króla Asioki
Drzewo asioka 51
Cudowne odrodzenie muszkatowca 53
O ¿yciu tego wielkiego w³adcy posiadamy doœæ du¿o informacji.
Wiadomo, ¿e pochodzi³ z rodu Maurjów – dynastii, której po raz
pierwszy uda³o siê zjednoczenie znacznych obszarów subkontynentu
indyjskiego. Maurjowie to dynastia panuj¹ca w pañstwie Maghada
w latach od ok. 320 do ok. 185 p.n.e. Stolic¹ kraju by³a Pataliputra
(dziœ Patna w stanie Bihar), w pobli¿u rzeki Son i jej ujœcia do
Gangesu. Dziadkiem Asioki by³ waleczny Czandragupta, który oko³o
320 roku p.n.e. przej¹³ ster w³adzy w Maghada, królestwie nad
wschodni¹ czêœci¹ Gangesu, a nastêpnie w czasie udanych podbojów
w³¹czy³ do swego pañstwa tereny obecnego Pend¿abu, Afganistanu
i Belud¿ystanu. Obali³ on rz¹dy Nandów i powiêkszy³ kraj w walce
z greckimi wojskami Seleukosa I Nikatora. Imperium Maurjów objê³o
wiêkszoœæ subkontynentu indyjskiego, z wyj¹tkiem tamilskiego
po³udnia.
Czandragupta by³ w³adc¹ surowym, a nawet okrutnym. Rz¹dzi³
„tward¹ piêœci¹ i ¿elazn¹ dyscyplin¹“. Ostatnie jednak dwanaœcie
lat swego ¿ycia, byæ mo¿e drêczony wyrzutami sumienia, spêdzi³
w ascezie jako mnich d¿inijski. Byæ mo¿e fakt ten w znacz¹cy sposób
wp³yn¹³ na póŸniejsze decyzje jego wnuka. Nastêpc¹ Czandragupty by³
Bindusara – ojciec Asioki. Rz¹dy jego by³y jeszcze bardziej despotyczne
ni¿ ojca. Nosi³ z tego powodu nawet przydomek Amitraghata (RzeŸnik
dla wrogów). ¯on¹ Bindusary by³a córka bogatego kupca z Wadisagiri.
Nosi³a imiê Wedisamahadewi lub Œakjakumari, jako ¿e pochodzi³a
z tego znamienitego rodu. Ona to póŸniej, gdy jej syn by³ ju¿ buddyst¹
– upasak¹, nak³oni³a go do postawienia wielkiej stupy w rodzinnym
mieœcie Wadisagiri. Asioka nie od razu by³ cz³owiekiem wra¿liwym na
krzywdy ludzi i ceni¹cym pokój.
W m³odoœci zosta³ wys³any przez ojca do st³umienia rebelii
w Takszasili, a gdy upora³ siê z zadaniem, postanowi³ siêgn¹æ po
w³adzê królewsk¹. Przewiduj¹cy Bindusara mianowa³ go jednak
wicekrólem w odleg³ej prowincji – Ud¿ad¿inie. Kiedy po up³ywie
zaledwie kilku lat okaza³o siê, ¿e na nowo wybuch³y bunty w le¿¹cej
na drugim krañcu królestwa Takszasili, a brat ambitnego ksiêcia
Susima nie potrafi ich st³umiæ, ponownie Bindusara pos³a³ Asiokê do
ogarniêtej niepokojem prowincji. Ten zaœ zdecydowanie rozprawi³ siê
z rebeli¹. Wkrótce potem niespodziewanie zmar³ sêdziwy król. Asioka
pospieszy³ do Pataliputry, przej¹³ w³adzê królewsk¹ i pierwszym jego
Asioka i cudowny kamieñ 54
Grosz biednej s³ugi 55
Asioka, bramini kanibale i m³ody mnich buddyjski 56
Król i m³odziutki mnich 57
Asioka i czintamani 58
Udrêki króla Asioki (autor: Sylwester Milczarek) 59
Asioka inspiruje innych do czynienia dobra 62
Jak Asioka zdoby³ relikwie Buddy 65
Asioka sk³ada ofiary 66
Asioka buduje osiemdziesi¹t cztery tysi¹ce stup 67
Kunala 68
Powrót Kunali do domu 71
Poprzednie ¿ycie Kunali
73
Ostatni dar Asioki 75
Koniec dynastii Maurjów 76
Nauka Buddy w drodze na Zachód 78
Cejloñska legenda Asioki 79
Lankawatara Sutra 80
Asioka w Swajambu 81
Laotañska legenda króla Asioki 82
7
zarz¹dzeniem by³ rozkaz zg³adzenia wszystkich przyrodnich braci
– ewentualnych pretendentów do królewskiego tronu. Przy ¿yciu
pozostawi³ tylko m³odszego brata – pochodz¹cego od tej samej matki
Tisid¿ê.
Król mia³ syna Mahendrê (Mahindê) urodzonego w 284 roku p.n.e.
oraz córkê Sanghamittê, urodzon¹ w 268 roku p.n.e.
Pierwsze lata panowania Asioki to okres konsolidacji w³adzy
i kolejnych podbojów s¹siednich krain. Najkrwawsz¹ wojnê stoczy³
z s¹siednim królestwem Kalinga (Orissa). Ponad sto tysiêcy wrogów
zosta³o zabitych, setki tysiêcy rannych, ponad sto piêædziesi¹t tysiêcy
ludzi objêto deportacj¹ w wyniku tej okrutnej wojny. Podobno wtedy
Asioka poczu³ lêk przed w³asnym okrucieñstwem. Czytamy o tym
w jednym z licznych naskalnych edyktów, którymi wype³ni³ swój kraj.
Jest to wzruszaj¹ce i dramatyczne wyznanie, jakiego nigdy dot¹d nie
z³o¿y³ ¿aden w³adca w dziejach œwiata:
jego olbrzymiego imperium wyryto na kamiennych kolumnach oraz
na wyg³adzonych skalnych œcianach. Drugim przedsiêwziêciem by³o
wys³anie misjonarzy do krajów po³o¿onych we wszystkich stronach
œwiata, aby g³osili tam naukê M¹droœci i Mi³osierdzia. Szczególnie
godne uwagi jest to, ¿e pos³ano misjonarzy miêdzy innymi do Syrii,
Egiptu, Cyrenajki, Macedonii oraz Epiru, aby g³osili buddyzm daleko
w zachodnim œwiecie. Poza tym syn króla, Mahinda, dotar³ do Lanki
i zdo³a³ „Wprowadziæ piêkn¹ naukê
na piêknej Lankadipa“ i w ten
sposób utworzyæ na wyspie bazê do rozpowszechniania buddyjskiej
nauki na po³udniu.
Buddyzm za panowania króla Asioki by³ w podobnej sytuacji co
chrzeœcijañstwo za Konstantyna. Religia ciesz¹ca siê przychylnoœci¹
œwie¿o nawróconego w³adcy mog³a liczyæ na pañstwowe wsparcie,
przywileje, wpleœæ siê w strukturê w³adzy. Kap³ani mieli jednak
surowe zasady, chroni¹ce ich misje przed materialnymi pokusami.
Opracowano szczegó³owe kodeksy, np. jakiego rodzaju darowizny
(miski ry¿u, nie wiêcej) mo¿e przyj¹æ mnich, by nie sprzeniewierzyæ
siê ascetycznym zasadom. Tak rozpowszechni³a siê pokojowa religia,
która nigdy nie nawraca³a na si³ê, nie wywo³ywa³a religijnych wojen.
Buddyjscy mnisi zawsze pozostawali autorytetami moralnymi. Ich
etyka oparta na mi³oœci i szacunku bliŸniego oraz wspó³czuciu – jak¿e
podobna do chrzeœcijañskiej – by³a po prostu traktowana serio.
Jeden z edyktów króla Asioki znajduje siê na ska³ach
w Kandaharze (Afganistan). Zosta³ on odkryty w 1958 roku przez
w³oskich archeologów. Tekst wykuty zosta³ w dwóch wersjach:
greckiej i aramejskiej (czyli jêzyku, w którym mówi³ Chrystus i jego
uczniowie!).
Po dokonaniu aneksji Kalingi ulubieniec bogów poczu³, ¿e
przenika go
dhamma
, umi³owa³
dhammê
i pocz¹³ g³osiæ
dhammê
.
Z powodu pobicia Kalingi ulubieniec bogów poczu³ skruchê,
gdy¿ kiedy zdobywa siê kraj do tej pory niezdobyty, mordowanie,
œmieræ i deportacja ludzi zasmucaj¹ niezmiernie ulubieñca bogów
i k³ad¹ siê ciê¿kim brzemieniem na jego duszy.
A w póŸniejszych edyktach jego wyznanie wiary jest jeszcze
bardziej dobitne i przejmuj¹ce:
Wszyscy ludzie s¹ dla mnie dzieæmi... Tak jak w³asnym dzieciom
¿yczê, aby ich udzia³em sta³o siê wszelkie szczêœcie i zdrowie
w tamtym œwiecie i doczesnym, ¿yczê tego samego wszystkim
ludziom.
Nie ma dla mnie dzia³alnoœci lepszej i szlachetniejszej od d¹¿enia
do dobra ca³ego œwiata. A cokolwiek podejmê, czyniê to, aby
siê wywi¹zaæ z d³ugu wobec wszystkich istot, aby zapewniæ
wszystkim ludziom szczêœcie na tym œwiecie i przyczyniæ siê do
osi¹gniêcia przez nich nieba na tamtym œwiecie.
Gdy minê³o dziesiêæ lat, nasz Pan, Król Pijardarsin (Asioka) powzi¹³
postanowienie nauczyæ ludzi zasad Dobrego Prawa. Odt¹d z³o
zmniejszy³o siê na œwiecie. Znik³o ono wœród tych, którzy cierpieli,
i radoœæ i pokój zapanowa³y na ca³ym œwiecie. I nawet w innej
dziedzinie, o ile chodzi o po¿ywienie, Król, nasz Pan, pozbawia
¿ycia bardzo niewiele ¿ywych stworzeñ. Widz¹c to, inni ludzie
równie¿ zaprzestali zabijania zwierz¹t. Nawet ³owienie ryb zosta³o
zabronione tym, którzy siê tym trudnili. Podobnie i ci, którzy nie
trzymali na wodzy swych sk³onnoœci, teraz potrafi¹ nad nimi
panowaæ. Praktykuje siê teraz pos³uszeñstwo wobec matki i ojca
M¹dry ten król uczyni³ bardzo wiele dla rozpowszechnienia
buddyzmu. Pierwszym by³o wykucie w kamieniu „Edyktów Asioki“,
czyli nakazów opartych na nauce Buddy, które w wielu miejscach
8
9
[ Pobierz całość w formacie PDF ]